Van 1999 tot 2014 woonde ik in de Bijlmer. Tussen 2008 en 2012 hield ik een blog bij over mijn avonturen in dit Amsterdamse stadsdeel. Voor het weekblad HP de Tijd werd ik gevraagd om een aantal blogs samen te brengen in een lang artikel over het veelbesproken stadsdeel voor hun Amsterdam nummer. Zie hier het resultaat:

http://www.hpdetijd.nl/2010-08-20/thuis-in-de-bijlmer/
 

Foto: Koningin Juliana kijkt uit over de Bijlmer in aanbouw vanaf de flat Hoogoord in 1971

Het moment van Elvira Sweet

2009 was een heftig jaar voor Bijlmerbewoners. Niet alleen omdat we werden opgeschrikt door ca. 25 schietpartijen. Ook omdat dit een storm van negatieve pers op gang bracht over de Bijlmer, waar niet altijd iedereen zich in herkende. Na het zien van het optreden van stadsdeelvoorzitter Elvira Sweet bij Pauw en Witteman op 2 oktober 2009, schreef ik onderstaande blog.

Voor één keer wilde ik dat ik Elvira Sweet was.

De scheidende stadsdeelvoorzitter van Amsterdam Zuidoost heeft geen makkelijke baan in dit gekwelde stadsdeel. Maar deze keer wilde ik dat ik in haar schoenen stond, of liever zat, aan tafel bij Pauw en Witteman, terwijl de camera's afwisselend inzoomden op haar en haar tafelgenoten.

Elvira kon vandaag de redder zijn van het imago van Amsterdam Zuidoost. De afgelopen weken was er hernieuwde interesse van de media voor de Bijlmer, aangewakkerd door de wrede dood van een 19-jarige jongen, die op klaarlichte dag, na een ruzie, voor de ogen van zijn vriendin in zoon werd afgeknald.

In één jaar waren er 22 schietpartijen in de Bijlmer, en iedereen wist te schrijven hoe dat kwam: in de Bijlmer wonen primitieve holbewoners; jongeren hebben geen opleiding; geen perspectieven; wel een kort lontje was de teneur, voorbijgaand aan de grote groep middenklasse mensen, opgeleid, tweeverdieners, eigen huis, die hun kinderen wel naar school sturen. In deze barre tijden hadden wij gemiddelde Bijlmerbewoners iemand nodig die voor ons opkwam.

Monter begon de Surinaamse politica aan haar interview. Gaandeweg het gesprek wuifde zij de kritische vragen over haar functioneren geroutineerd weg. Ze had immer de afgelopen acht jaar ook veel goeds gedaan voor de buurt. Elvira's automatische piloot was afgestemd op het niveau van ontevreden buurtbewoners, waardoor het haar niet opviel dat haar een journalistiek oor werd aangenaaid.

De heren Pauw en Witteman presenteerden met een youtubefilmpje de ware toestand van de jeugd in de Bijlmer: een stelletje wietrokende bluffers, die trots hun gouden tanden aan de camera lieten zien. Deze hosselaars waren echt niet van plan om gewoon te werken voor hun geld. En wat dacht Elvira daar aan te doen? Hen terug naar school sturen? Laat Pauw en Witteman niet lachen.

En dit was het. Het moment van Elvira. Nu kon zij een stel vooringenomen blanke blaaskaken uit Hilversum, voor het overstaan van de natie, na weken van slechte pers over de Bijlmer eens goed vertellen hoe het werkelijk zat. Dat de heren niet moesten denken dat zij met een twee jaar oud filmpje van het lokale televisiestation AT5 haar konden vertellen hoe het er aan toeging in haar eigen stadsdeel. Dat deze jongens helemaal geen doorsneejongeren waren, maar een paar bekende straatdealers. En dat ze blij was dat Pauw en Witteman nu net de mensen in beeld brachten, die zij zelf in een kordaat moment heeft laten verwijderen uit een woonwijk. Waar ze niet meer zijn teruggekomen. Omdat ze nog wel even vastzitten in de Bijlmerbajes. En ja er lopen vervelende klojo's met pistolen rond in de Bijlmer, die niet moeten denken dat ze daar mee wegkomen, Elvira zit ze op de hielen. Maar die jongens heb je ook buiten de Bijlmer, ga maar eens op zaterdagnacht naar het Rembrandtplein of naar Amstelveen, daar zijn criminele afrekeningen een maandelijks terugkerend evenement.

Maar dat deed ze niet. Ze hakkelde wat over preventief fouilleren en glimlachte liefjes tot haar tijd op was.

Ik deed de televisie uit en dacht na over de vele goede kanten van de Bijlmer. Hoezo is het hier een getto? Het is hier mooi groen, autovrij, mijn buren zijn aardig, er is een Hema en ik ga voorlopig nergens heen. Want de komende tien jaar is mijn huis toch onverkoopbaar.

Na vijf jaar in de Bijlmer besloot ik te blijven. Ik wilde een groot huis, op de begane grond, voor weinig. Het werd een 6-kamerwoning in de flat Hogevecht met een terras aan het maaiveld. Al vanaf de oplevering was er veel gedoe tussen de verkopende partij Rochdale -  die qua leefbaarheid in de buurt snel tevreden was - en de kopers, die er iets meer van wilden maken. In onderstaande blog lees je over hoe de VVE-constructie in de praktijk bleek in te houden dat je als apartementseigenaar geen enkele zeggenschap had over je leefomgeving.


2 februari 2010
De Buurttrut

Na de renovatie bleek mijn Bijlmerflat ineens uitstekend geschikt voor de installatie van een echte buurttrut. Er woonden nu mensen op de begane grond die uitkijken op het maaiveld voor de deur. Na het een paar weken te hebben aangekeken, heb ik mijzelf opgeworpen, om de overwegend Afrikaanse kinderen uit mijn flat kennis te laten maken met dit oer-Hollandse fenomeen.

Met geveinsde woede schreeuw ik van grote afstand naar spelende kinderen, dat ze voor iemand anders’ deur moeten gaan joelen. Dat ze de bomen op het maaiveld in de grond moeten laten staan, dat ze tegen iemand anders muurtje moeten gaan voetballen en hun frietbakjes in de prullenbak moeten doen. Bij ieder weerwoord begint een spannende machtsstrijd, die onvermijdelijk eindigt met de onweerlegbare bluf: ga jij anders je moeder maar even vragen of jij dat mag doen zo.

De afgelopen maanden was het erg rustig. Door de sneeuw en de kou waren er geen kinderen op het maaiveld. Niet eens sneeuwballen tegen de ramen, geen rotjes in de brievenbus en er werd niet gesleed met grofvuil. En de beste buurtklier is verdwenen. Van alle buurkinderen was hij het meest getalenteerd. Vaak tot 11 uur ‘s avonds gilde hij zijn onverstaanbare hartekreten over straat, dagelijks knalde hij voetballen tegen mijn muur, en liet hij als Klein Duimpje een spoor verfrommelde sappakjes achter. En nu is het oorverdovend stil, de buurttrut is een waardige tegenstander kwijt.
Zijn hele nette en aardige familieleden hebben de spullen gepakt en hun appartement, dat al jaren te koop stond, verlaten, zonder een woord.
De ouders van de buurtklier wilden eigenlijk al sinds dag 1 weer weg, ze hadden zich vergist in de woning en ze hadden last van gebreken en hoge servicekosten. Maar ze kregen hun huis niet meer verkocht. Er zijn inmiddels zoveel eengezinswoningen nieuw opgeleverd in Amsterdam Zuidoost dat er geen vraag meer is naar onze mega-appartementen. Bovendien lijken niet veel mensen een positie als appartementseigenaar in de oude H-buurt te ambiëren. De verkoop van de appartementen in de flats van de oude H- buurt, is daarmee wat mij betreft definitief een debacle.

Woningcorporatie Rochdale renoveerde de flats Hoogoord, Hofgeest, Haag en Veld en Hogevecht van 1995 tot 2004. Vrijgekomen huurflats werden opgeknapt, gesplitst en verkocht. Het idee dat als mensen hun huizen kopen, ze goed voor hun leefomgeving zorgen, is in principe aannemelijk. Mensen steken zich niet in de schulden voor een slechte buurt. Maar wat er mis ging in de constructie die Rochdale voor deze buurt had bedacht, is dat de nieuwe stroom kopers in de oude H-buurt geen enkele invloed op hun woonomgeving kon en kan uitoefenen. Terwijl mensen meestal een huis kopen om te investeren en om zelfstandig en onafhankelijk te zijn. De buurt bleef op hetzelfde niveau steken en suggesties voor verbetering werden geregeld geblokkeerd door Rochdale.
 
Rochdale bezit nog steeds circa 90% van de woningen, en heeft het dus voor het zeggen in de verenigingen van eigenaren in alle flats van de oude H-buurt. Als grooteigenaar kan Rochdale doen en laten wat ze wil met de gebouwen. Gek genoeg is dat niet vaak waar de bewoners behoefte aan hebben. Waar de huurders van Rochdale nog kunnen rekenen op de huurwet en de huurcommissie, zijn de appartementeigenaars overgelaten aan de grillen van het VVE team bij Rochdale Vestiging Zuidoost.
Appartementseigenaars moeten zich dubieuze of verdwenen kasstukken, idiote verbouwingsplannen, gedwongen winkelnering en veel te hoge servicekosten laten welgevallen. De desinteresse van stadsdeelbestuur en raadsleden voor de steeds nijpender situatie waarin veel appartementseigenaren zich bevinden steekt schril af tegen de complimentjes die men zichzelf toebedeelt voor de vernieuwing van de Bijlmer.

Het wrange is dat de meeste mensen die de appartementen in de oude H-buurt kochten, juist mensen zijn die persoonlijk in hun leefomgeving wilden investeren. Inmiddels heeft de helft van de kopers van de appartementen hun opties nuchter in kaart gebracht, ze verhuren hun huis en trekken zelf naar een andere buurt. Net als de familie van de beste buurtklier.

En de Buurttrut maakt zich op voor een nieuwe lichting buurtkliertjes - en een enkele Rochdale medewerker - om naar te kijven.

Het maaiveld met de terrassen voor de flat Hogevecht

Mijn eerste interview na mijn opleiding journalistiek in 2009 hield ik met Arno Gorissen, directeur van Zuidoost Partners, belast met de promotie van dit veelbelovende stadsdeel.

Dit was in de periode dat de Bijlmer veel in het nieuws was vanwege de schietpartijen tussen elkaar beconcurrerende bendes: maar liefst 26 in een jaar. Woedend was hij over dit interview, dat hij te onflatteus vond.

4 november 2009 
'Dit is puur Bijlmerbashing'

Citymarketeer Arno Gorissen praat over de recente berichtgeving over Amsterdam Zuidoost

AMSTERDAM - Aanvankelijk praat hij er laconiek over. Gelaten glimlachend haalt hij zijn schouders op. Wat kan hij doen? Arno Gorissen (51) vertelt over de invloed van de recente schietpartijen op zijn werk als citymarketeer in stadsdeel

Amsterdam Zuidoost.

Wat een gedoe hè, die schietpartijen, krijg je dit ooit nog goed?

Natuurlijk is dit een setback, met een imagocampagne kan je niet opboksen tegen kogels. Het is vallen en weer opstaan, feiten kun je niet weerleggen of bagatelliseren. We moeten met zijn allen focussen op positieve energie en daden.

Wat ga je er aan doen, over laten waaien?

Beter dan nu kunnen we het niet doen, de schietpartijen zijn gebeurd, we zullen andere positieve zaken moeten benadrukken.

Wat voor positiefs?

Als je ziet waar we vanaf begin jaren 90 vandaan komen in Amsterdam Zuidoost merk je dat het steeds beter gaat met de Bijlmer. Het sportpark, het theater en het park worden flink opgeknapt. Er treden wereldsterren op de Heineken Music Hall en straks in de

nieuwe Ziggo Dome. ID&T en Endemol hebben zich gevestigd in Zuidoost. We huisvesten echt goede festivals zoals het Gospelfestival en Black Magic Woman. Met de komst van the Getz zijn we hard op weg het tweede uitgaanscentrum van Amsterdam te worden.

Hoe komt het dat mensen dat niet weten? Als ik zoek op internet vind ik alleen zure blogs..

Al het goede nieuws gaat in drievoud naar de media, maar het wordt genegeerd of negatief neergezet. Die blogs zijn van een clubje Bijlmerbewoners, ze zijn op 1 hand te tellen. Ik maak me niet zo druk om hen, ze zijn bezig met hun kleine wereldje en missen een beetje de helicopterview. Ze roepen maar, ze zijn alleen zo cynisch en ongenuanceerd.

Wat vind je van de berichtgeving over de Bijlmer op dit moment?

I am pissed, really pissed. Wat er nu gebeurt, is dat de media het positieve nieuws negeren en alleen de negatieve incidenten aandacht geven. Natuurlijk, excessen moet je signaleren, maar dit is buiten alle proporties, dit is puur Bijlmerbashing.

Wie is er aan het Bijlmerbashen?

Patrick Meershoek van het Parool bijvoorbeeld presteert het keer op keer om het negatieve het positieve te laten overheersen in zijn serie over de Bijlmer. Een voorbeeld is de opening van het Bijlmer Parktheater, een geweldig moment, en dan schrijft Patrick Meershoek nota bene een week te laat over wat junkies die daar vlakbij op de straathoek stonden. Tuurlijk stonden ze daar, maar daar ging het niet over die avond. Het ging die avond over de opening van een gloednieuw theater in het nieuwe Bijlmerpark, ons park, dat zo groot als het Vondelpark wordt.

Heb je nog een voorbeeld?

Er zijn genoeg voorbeelden: vorige week werden de Dutch Design Awards uitgereikt. Twee projecten in Amsterdam Zuidoost, waaronder het nieuwe hekwerk om het nieuwe Bijlmer sportpark, kregen een prijs. Wij hebben dus award-winning design in Zuidoost, maar daarover lees je niets in de pers.

Die pers is lekker bezig..

De media hebben echt een ongelofelijk grote verantwoordelijkheid met hun verslaggeving. De artikelen in de krant die nu in het Parool verschijnen veroorzaken een miljoenenschade, een enorme economische en emotionele schade. Nieuwe woningen blijven leegstaan, investeerders blijven weg. Heb nooit en nergens gezegd dat woningen blijven leegstaan en investeerders wegblijven wel dat het mogelijke gevolgen kunnen zijn van ongenuanceerde berichtgeving en dat die een grote economische schade kan veroorzaken. De verantwoordelijkheid van een journalist in deze is groot en ik heb soms het idee dat men totaal niet beseft wat men aanricht.

Emotionele schade?

Ja echt! Bewoners van de Bijlmer zijn prima tevreden over hun stadsdeel volgens de Dienst Onderzoek en Statistiek. Maar anderen nemen voor waar aan wat er in de krant staat. Stel je voor dat je net een huis hebt gekocht in Amsterdam Zuidoost, en dan wordt je nieuwe wijk neergezet als een onbegaanbare getto. Bewoners moeten hun keuze verdedigen, waarom zijn ze in godsnaam in Amsterdam Zuidoost gaan wonen?

Wat vind je van de woordvoering van het stadsdeel de laatste tijd?

Na afloop van haar interview met Pauw en Witteman heb ik stadsdeelvoorzitter Elvira Sweet maar gecomplimenteerd. Ik weet hoe moeilijk het is, helemaal als je voor de camera om moet gaan met vileine vragen van Paul Witteman. Maar ik denk dat het goed is als er een woordvoerder in het stadsdeel zou zijn, die scherp van de tongriem zou zijn gesneden en in de berichtgeving kon ingrijpen.

Maar je handen moeten toch jeuken, waarom grijp je niet in?

"Het jeukt overal! ik zou graag ingrijpen in de berichtgeving, maar dat is niet aan mij. Ik heb een aantal ingezonden brieven op de plank liggen, en mijn diensten aan het stadsdeel aangeboden. Zij zijn daar niet op ingegaan, maar als ze me vragen sta ik klaar.

Heb je veel last van het stadsdeel?

Ik probeer zo goed samen te werken met het stadsdeel als ik kan, dat is de realiteit waar ik het mee moet doen. Heb gezegd dat ik soms wel eens tegen een muur oploop maar dat ik makkelijk praten heb omdat ik geen ambtelijke organisatie ben.

En hoe nu verder?

Er zijn in dit stadsdeel veel leuke dingen aan de hand, maar de regie ontbreekt soms.

We Ik ben nu een website en een glossy aan het maken samen met stadsdeel Zuidoost, ondernemers en andere partijen waarin we alles wat er in Amsterdam Zuidoost gebeurt gaan bundelen.

Ook de negatieve dingen?

Ja, tuurlijk, betrokkenen komen ook aan het woord over politiek en andere gebeurtenissen.

Wanneer kunnen we het verwachten?

Het zou geweldig zijn als ik daarmee nu in deze tijd al naar buiten kon treden om een tegenwicht te bieden, maar het is niet af. Het is erg veel werk en ik doe het alleen.

Bijzonder hekwerk rondom het Bijlmerpark, ontworpen door Demakers

-------------------------------

Zuidoost Nergens Anders

Arno Gorissen (51) is sinds september 2008 directeur van Stichting

Zuidoost Partners. Stichting Zuidoost Partners is een initiatief van Elvira Sweet, stadsdeelvoorzitter van Amsterdam Zuidoost. Het doel is d.m.v.

samenwerking en citymarketing een beter imago en een gunstiger klimaat voor investeerders neer te zetten.

Het stadsdeel financiert 25% van de projecten, 75% wordt gefinancierd door zakenpartners als woningcorporaties Rochdale en Ymere, De Key, Corio, Atlas ArenA, Bouwfonds Ontwikkeling, Amsterdam ArenA en ING Real Estate. De Raad van Advies bestaat uit 30 ceo's en cfo's uit de eerder genoemde domeinen met vestigingen of een betrokkenheid in Amsterdam Zuidoost de buurt. Er zijn vijf werkgroepen die zich beizg houden met Wonen, Leven en Leefbaarheid, Leisure, Educatie, Werken en Ondernemen en (Werk) en Cultuur.